Higiena jamy ustnej podczas noszenia aparatu ortodontycznego
Dbanie o zęby w trakcie korygowania zgryzu aparatem ortodontycznym jest niezwykle ważne, ponieważ aparat stwarza dodatkowe miejsca, w których mogą gromadzić się resztki jedzenia i bakterie. Oto kilka kluczowych powodów, dla których warto dbać o higienę podczas leczenia ortodontycznego:
- Zapobieganie próchnicy
Elementy aparatu, takie jak zamki i łuki, utrudniają dokładne czyszczenie zębów, co sprzyja gromadzeniu się płytki nazębnej. Jeśli nie jest ona regularnie usuwana, może prowadzić do próchnicy.
- Ochrona przed zapaleniem dziąseł
Niedostateczna higiena może powodować zapalenie dziąseł (gingivitis), objawiające się zaczerwienieniem, obrzękiem i krwawieniem dziąseł. W dłuższej perspektywie może to prowadzić do poważniejszych chorób przyzębia.
- Unikanie białych plam na zębach
Białe plamy na szkliwie to początkowe oznaki demineralizacji zębów, które często pojawiają się po zdjęciu aparatu u osób u których higiena była niedostateczna.
- Świeży oddech
Brak odpowiedniej higieny prowadzi do rozwoju bakterii w jamie ustnej, co może powodować nieprzyjemny zapach z ust.
Jak prawidłowo dbać o zęby podczas noszenia stałego aparatu ortodontycznego?
Noszenie stałego aparatu ortodontycznego to ważny krok w drodze do pięknego uśmiechu i zdrowych zębów. Oto kilka kluczowych zasad, których warto przestrzegać.
- Regularne i dokładne szczotkowanie zębów
Aparat ortodontyczny utrudnia dokładne czyszczenie zębów, dlatego zaleca się szczotkowanie:
- Po każdym posiłku – resztki jedzenia łatwo osadzają się na zamkach i drutach,
- Specjalną szczoteczką ortodontyczną – najlepiej używać szczoteczki o miękkim włosiu lub elektrycznej,
- Pod kątem – szczotkuj zęby i aparat pod różnymi kątami, aby dokładnie usunąć osady.
- Używanie nici dentystycznej lub soft picksów
Zwykła nić dentystyczna może być trudna w użyciu, dlatego warto stosować specjalne nici ortodontyczne lub soft picksy, które ze względu na komfort użytkowania zyskują na popularności.
Soft picksy to elastyczne, silikonowe wykałaczki dentystyczne, które pomagają w czyszczeniu przestrzeni międzyzębowych, szczególnie u osób noszących aparaty ortodontyczne. Są alternatywą dla nici dentystycznej, ponieważ są łatwiejsze w użyciu i bardziej delikatne dla dziąseł.
Jak używać soft picksów?
- Wybierz odpowiedni rozmiar – soft picksy występują w różnych grubościach, więc warto dobrać taki, który pasuje do Twoich przestrzeni międzyzębowych.
- Delikatnie wsuń między zęby – nie wciskaj ich na siłę, aby nie podrażnić dziąseł.
- Wykonuj delikatne ruchy – przesuwaj picksa do przodu i do tyłu, usuwając resztki jedzenia i płytkę nazębną.
- Używaj po każdym posiłku – regularne stosowanie pomaga utrzymać higienę jamy ustnej na wysokim poziomie.
- Wyrzuć po użyciu – soft picksy są jednorazowe, choć niektóre można przepłukać i użyć ponownie kilka razy.
Soft picksy są szczególnie polecane dla osób z aparatem ortodontycznym, mostami lub implantami, ponieważ docierają tam, gdzie tradycyjna nić dentystyczna może być trudna w użyciu.
- Stosowanie płynów do płukania jamy ustnej
Płyny do płukania ust pomagają usunąć bakterie z trudno dostępnych miejsc i chronią przed próchnicą. Warto wybierać produkty bez alkoholu, które zawierają fluor.
- Unikanie niektórych pokarmów
Podczas noszenia aparatu ortodontycznego warto unikać pewnych pokarmów, które mogą uszkodzić aparat lub sprzyjać gromadzeniu się resztek jedzenia. Oto lista produktów, których lepiej się wystrzegać:
Twarde pokarmy
- Orzechy
- Surowe warzywa (np. marchew, kalarepa)
- Chrupiące pieczywo (np. skórka bagietki)
- Popcorn (może utknąć między zamkami)
Alternatywa: Krojenie twardych warzyw na mniejsze kawałki lub ich gotowanie, wybór miękkiego pieczywa.
Lepkie i ciągnące się produkty
- Krówki
- Karmel
- Gumy do żucia
- Żelki
Dlaczego unikać? Mogą przyklejać się do zamków i drutów, co utrudnia czyszczenie i może spowodować ich odklejenie.
Produkty o dużej zawartości cukru
- Czekolada mleczna i słodycze
- Napoje gazowane i słodkie soki
- Ciasta i desery
Zalecenie: Jeśli sięgniesz po słodkości, od razu umyj zęby lub przepłucz jamę ustną wodą.
Żywność, która może powodować przebarwienia
- Kawa i herbata
- Czerwone wino
- Buraki, jagody, curry
- Soki owocowe
Jak zapobiegać? Picie przez słomkę i dokładne mycie zębów po spożyciu barwiących produktów.
- Regularne wizyty u ortodonty i higienistki
Kontrole ortodontyczne są kluczowe, aby monitorować postępy leczenia. Dodatkowo warto regularnie umawiać się na profesjonalne czyszczenie zębów, aby usunąć kamień nazębny.
- Stosowanie wosku ortodontycznego
W początkowej fazie leczenia aparat może powodować otarcia i podrażnienia błony śluzowej. Warto stosować wosk ortodontyczny, który zmniejsza dyskomfort i chroni błonę śluzową przed otarciami.
Instrukcja stosowania wosku ortodontycznego:
– Umyj ręce i wysusz aparat przy pomocy chusteczki
– Oderwij niewielką ilość wosku i rozgrzej między palcami
– Nałóż wosk na problematyczny element aparatu, delikatnie dociśnij aby dobrze przylegał
– Regularnie wymieniaj wosk
– Usuń wosk przed jedzeniem
- Nawodnienie i zdrowa dieta
Pij dużo wody, aby wypłukiwać resztki jedzenia i bakterie. Zdrowa dieta bogata w wapń i witaminę D wspiera zdrowie zębów i dziąseł.
Jak polubić aparat ortodontyczny?
Noszenie aparatu ortodontycznego może być wyzwaniem, zwłaszcza na początku, ale można je polubić, jeśli podejdziesz do tego z odpowiednim nastawieniem. Oto kilka sposobów, które pomogą Ci zaakceptować i nawet polubić swój aparat:
- Pomyśl o efekcie końcowym
Przypomnij sobie, dlaczego zdecydowałeś/aś się na aparat – piękny, prosty uśmiech! Wizualizacja efektu końcowego pomoże Ci przetrwać trudniejsze momenty. Możesz nawet zrobić sobie zdjęcie przed leczeniem i śledzić postępy.
- Traktuj go jako element stylu
Aparat ortodontyczny może być modnym dodatkiem! Jeśli masz aparat ligaturowy, możesz wybierać kolorowe gumki i dopasowywać je do swojego stylu lub pór roku.
- Dbaj o higienę i komfort
Dbanie o czystość aparatu sprawi, że unikniesz nieprzyjemnych zapachów, podrażnień czy osadu. Używaj irygatora, szczoteczek ortodontycznych i wosku na podrażnienia – dzięki temu aparat będzie mniej dokuczliwy.
- Skup się na pozytywach
- Masz powód do unikania niezdrowych przekąsek (np. twardych cukierków).
- Możesz eksperymentować z miękkimi, zdrowymi posiłkami.
- Twój uśmiech staje się coraz piękniejszy każdego dnia!
Podsumowanie
Noszenie aparatu ortodontycznego wymaga dodatkowej troski o higienę jamy ustnej. Regularne i dokładne mycie zębów, stosowanie nici dentystycznej, unikanie problematycznych pokarmów oraz wizyty u specjalistów to klucz do zdrowego uśmiechu i skutecznego leczenia ortodontycznego. Pamiętaj – im lepiej zadbasz o zęby podczas noszenia aparatu, tym piękniejszy efekt uzyskasz po jego zdjęciu!
